Operation MERCURY: Overview of 20th May to 1st June
Επίσης, στα Ελληνικά!
Κάντε κύλιση προς τα κάτω για το άρθρο στα Ελληνικά.
Investigate the dramatic events starting 20th May 1941, as Dr Konstantinos Giannakos delves into the German capture of Crete, the world’s first large-scale airborne invasion – a pivotal moment in history.
“We must prepare to occupy the island of Crete (Operation MERCURY), to use it as a base for air warfare against Great Britain in the Eastern Mediterranean. For the purpose of planning, it should be assumed that the entire mainland Greece, including the Peloponnese, is in the hands of the Axis… ”
Directive No. ‘28’/25 April 1941, Adolf Hitler
This text marked the beginning of the operation’s planning, which the German Commander of Airborne Forces, General Kurt Student, would come to call “The graveyard of the German Paratroopers”.

The British had initially stationed troops in Crete after the start of the Italian offensive on 28 October 1940, allowing the Greek government to transfer the (Cretan) V Division to the front. Suda Bay served as an excellent base of operations for the Royal Navy, while the oil fields in Ploiești, Romania, were within the range of its bombers stationed on the island’s airfields.
After the German invasion, the collapse of the front, and the surrender of the Greek Army, the British managed to evacuate the bulk of their forces that had been deployed in mainland Greece. By the end of April 1941, 57,000 men had been evacuated, and a certain number of them had been disembarked in Crete to reinforce its defence until new forces could be sent. The problem was that these troops had relatively low morale and had lost almost all of their heavy weapons.
German Plans
The German High Command was intensely preoccupied with planning Operation BARBAROSSA (the invasion of Russia) and was fundamentally opposed to the operation to occupy Crete. However, Hitler was deeply concerned about the possibility of British air attacks against the Romanian oil fields, which were vital for fuelling the German war machine.

The Luftwaffe enthusiastically supported the prospect of capturing Crete with an airborne assault. A significant role in its decision was the leaders’ effort to regain their lost prestige after their defeat in the Battle of Britain.
Hitler, who was always excited by bold proposals, approved the operation, which had to be carried out within the month of May, although, as he clarified in his directive, it should not affect the planned campaign against the Soviet Union.
In the preliminary actions taken by the Germans before the operation, there were aerial recognitions, bombings of critical targets (airfields, warehouses, port facilities, etc.), aiming to achieve air superiority, isolate the island from any external help, and cause attrition to the defenders’ capabilities.
This resulted in the relocation for safety to Egypt of the air resources, as well as the ships of the British and Greek navies. An indicative characteristic of the Germans’ success is the fact that the British navy tried with convoys to deliver 27,000 tons of supplies to the defenders of the island, from 1 May to 20 May, but Luftwaffe attacks resulted in only 2,700 tons being delivered.
The Germans allocated the following forces for the execution of the operation:
The overall command was held by Air Marshal Ler, whose headquarters were in Kifisia, Athens. At his disposal were:
The Headquarters of the 4th Air Fleet.
The Airborne Units of the 11th Air Corps with Commander Lieutenant General Kurt Student.
These were the 7th Paratrooper Division with 3 Paratrooper Regiments and support units, Machine Gun Battalion, and Anti-Tank Battalion. The Paratrooper Regiments consisted of 3 Battalions of Paratroopers, each with a strength of 550 men. The Division also had attached to it the Air Assault Regiment, which belonged to the 4th Air Fleet and consisted of 4 Battalions of 600 men each. The other Division of the Corps was the 22nd Airborne Division, which, however, was deployed in Romania to protect the oil fields.
Under the command of Student, the 5th Mountain Division (5th Mtn Div), reinforced with units from the 6th Mtn Div, was also subordinated. The 5th Mtn Div consisted of 3 Mountain Hunter Regiments, each with 3 battalions, and was complemented by a Machine Gun Battalion, Anti-Tank Battalion, Reconnaissance Battalion, Engineer Battalion, and Supply Battalion.
In May, the 8th Air Corps, commanded by Air Marshal Wolfram Von Richthofen, moved from Germany to the Athens area.
The German air forces consisted of 280 bombers (Do-17, Ju-88, He-111), 150 Ju-87 Stuka dive bombers, 90 BF-109 fighters, 90 Bf 110 heavy fighters, and 60 reconnaissance aircraft, 100 gliders, and 530 Ju-52 transport aircraft. Under Ler’s command were also the naval forces of Southeast Europe, under Admiral Schuster.


The total German forces amounted to 22,750 men. Of these, 10,000 would be parachuted, 750 transported by gliders, and after the capture of the airfields and ports of the island, 5,000 would be flown in and 7,000 transported by ships.
The German plan envisaged full air superiority, the use of paratroopers and air assault units to capture the island’s airfields, with Maleme Airfield as the primary objective. Following the capture of Maleme, air transport of forces from the 5th Mtn Div would complete the occupation of the island. Heavy technical equipment and animals, such as artillery, tanks, vehicles, and mules, would be transported by sea.
Three Attack Groups
For the implementation of the plan, 3 Assault Groups with corresponding missions would be formed:

The Western Group or ‘Comet Group’, which consisted of the bulk of the Air Assault Regiment, minus half a battalion, with the mission to capture Maleme Airfield.
The Central Group, or ‘Ares Group’, which consisted of the 2nd and 3rd Regiments of the 7th Paratrooper Division and had the mission to capture the city of Chania, Suda Bay, the city and the airfield of Rethymno. After capturing the above targets, they would unite into a broad front.
The Eastern Group, or ‘Orion Group’, was composed of the 1st Regiment of the 7th Paratrooper Division, tasked with capturing the Heraklion airfield and city. The plan then called for reestablishing contact with forces in Rethymno. The plan anticipated seizing all airfields on the first day and Suda Bay on the second, followed by air and sea transport of reinforcements and heavy equipment. The plan was a compromise between Student, who wanted to disperse the paratrooper forces to disorganise the island’s defense, and Ler, who preferred to concentrate attacks on Maleme Airfield and Chania to achieve local ground superiority.
Allied Defence
On the opposing side, as mentioned earlier, the situation regarding the organisation, equipment, and resources of the defenders was poor. Regarding the Greek forces, the Greek Army had dissolved, and in Crete, there were units composed of newly recruited soldiers lacking adequate or any armament, ammunition, and general materials, and their staffing was problematic. In the meantime, until the attack began, units and individual personnel from mainland Greece arrived, integrating into the local forces. Thus, the available Greek forces were the 1st SP (1,030 officers and soldiers) and the Evelpidon Military Academy, attached to the 5th New Zealand Brigade in the Kastelli-Kissamos area. The 6th and 8th SP, with strengths of 1,389 and 840 men respectively, were attached to the 10th New Zealand Brigade in the southwest area of Chania.

In the Heraklion area, there were the 3rd SP with 656 men, the 7th SP with 877 men, and the cadre of the 5th Division, attached to the 14th Brigade. Finally, in Rethymno, the 4th and 5th SP were deployed with strengths of 1,300 and 1,200 men each, as well as the Gendarmerie Officers School with 916 men, under the command of the 19th Australian Brigade. In total, the Greek military forces numbered 11,500 men.
From the British Commonwealth forces, the following were available:
The Crete Force or CREFORCE, which consisted of:
The 2nd New Zealand Division, with the 4th, 5th, and 10th Brigades, a Machine Gun Company, and an Artillery Battery, deployed west of Chania. The Division had a total of 9 Infantry Battalions and other support units.

In the Heraklion area, the 14th Brigade was deployed with 5 Infantry Battalions and 1 without artillery, whose men fought as infantry, while in Rethymno, the 19th Australian Brigade was present, with 4 Infantry Battalions and 1 Machine Gun Battalion. The Mobile Naval Base Defence Organisation (MNBDO) was responsible for the defence of the Suda Bay naval base, with various infantry, artillery, anti-aircraft artillery units, and the Greek 2nd SP. Most Infantry units, except for one Infantry Battalion and 1 Infantry Company, were made up of personnel from various units of different arms who had landed on the island without their equipment during the evacuation of mainland Greece and had been organised as Infantry units.

The Commander’s reserve held 1 Infantry Battalion, and there were also 16 light tanks, of which only 10 were operational, and 9 medium tanks of the Matilda II type, with only 2 operational, which were manned by artillerymen. Those that could not move were used as fixed gun emplacements. Also, the Matilda II guns had only armour-piercing shells, which made them useless for the type of combat they were called upon to participate in. The British also had 85 artillery pieces of various calibre, most of which were Italian trophies without sights. There were also serious shortages in transport means, which would allow the command to quickly move reserves to threatened sectors, although it is doubtful how they would achieve this, given the complete dominance of the Luftwaffe. The defenders could count on support from the fleet, under conditions, while the RAF was unable to provide any support.
The general commander of the allied forces was the British-born New Zealander, Lieutenant General Bernard Freyberg, Commander of the New Zealand Expeditionary Force. A veteran of WWI, a recipient of the Victoria Cross (the highest British honour for bravery in battle), one of the most decorated officers, he was the youngest senior officer of the British army during this war.
The Attack
On 20 May at 06:30 hrs, the German attack began with intense bombing and paratrooper drops in the areas of Maleme and Chania. In the afternoon, paratroopers landed in Rethymno and in the evening in Heraklion. The primary objective was the capture of the three airfields in Maleme, Heraklion, and Rethymno. The first wave of German invaders was successfully repelled by the defenders. The Germans, as mentioned earlier, had their CP at Maleme Airfield. The 21st, 22nd, and 23rd New Zealand battalions, tasked with defending the airfield, managed to inflict tremendous losses on the Germans. Notably, a company of the 3rd Battalion of the 1st Regiment had 112 dead out of a total of 126 men, and the 3rd Battalion had 400 dead out of a total force of 600 men, just on the first day.



Source: AWM ©

The resistance of the population was universal, fighting with every available means against the Germans.
The Battle of Crete was lost on the night of May 20/21 when the Germans managed to repel the defenders of Hill 107, which was vital high ground overlooking the airfield. Due to lack of communication and poor coordination, on 21 May 21 the British withdrew from the hill, allowing the Germans to finally capture the airfield and reinforce their only airborne forces on the island until that time. Freyberg’s attempt to recapture it on the night of 21/22 May ultimately failed.

On the night of 21/22 May, a squadron of the British fleet sank a German convoy of small boats between Crete and Kythera. The German Luftwaffe attacked at dawn, resulting in the British losing two heavy cruisers and three destroyers, while serious damage was inflicted on a battleship and an aircraft carrier. The position of the defenders in Crete became even more difficult.
On the night of 22/23 May, the King of Greece and his Tsouderos government departed from Crete for Alexandria.



The clashes on all fronts continued with unabated intensity. On the morning of 26 May, Freyberg signalled to the Middle East Headquarters that his troops had reached their limit of endurance. The front at Chania could not withstand the pressure. Churchill ordered the allied forces to withdraw. The evacuation began on 27 May and was completed on 1 June under very difficult conditions, as many lost their lives during the movement of forces from northern Crete to southern ports (mainly Sfakia). From there, most boarded ships that transported them to Egypt.
The Toll
The total losses of the Allies amounted to 10,742 dead, 1,737 wounded, and 11,835 prisoners; the Greek losses were 456 dead, 800 wounded, and 5,300 prisoners (to which 3,000 dead must be added from the civilian population).

The German losses amounted to 1,990 dead, 2,131 wounded, and 1,995 missing. Also, 200 German planes were shot down, and another 150 crashed or burned on the ground. In Crete, the Germans tested their paratrooper corps, considered invincible, which, however, was almost annihilated. It is noteworthy that Hitler would never again use paratroopers in large operations.

With the final fall of Crete on 30 May 1941, an important chapter of Greek history closed. It had begun in October 1940 in the mountains of Epirus and continued in the fortresses of Macedonia and Thrace.
The Greeks paid a heavy blood toll in these unequal struggles, with the total number of casualties amounting to approximately 13,500 dead and 42,000 wounded, including both officers and soldiers.
Greek Resistance
The Greek resistance surprised both enemies and allies. Notable is the stance of the Commander of the 10th New Zealand Brigade, Brigadier Kippenberger. The 8th SP had been attached to his Brigade, which had been characterised as capable only of limited defensive action and had been placed in defensive positions around the village of Alikianos. There, beyond all expectations, it managed to maintain its positions with the help of the local population, against the 7th Parachute Division. Before the battle, Kippenberger had described them as ‘nothing more than small guys with malaria, with only 4 weeks of military service.’ However, these ‘guys’ managed to repel all German attacks until they ran out of ammunition, then they attacked the German positions with bayonets and after overturning the Germans, they took their weapons and ammunition and continued the fight. The German Battalion needed to be reinforced with an additional 2 Paratrooper Battalions, yet the 8th SP held its positions until 27 May, when the Germans launched a combined attack with aircraft and rested mountain units. The well-known historian Anthony Beevor in his book on the ‘Battle of Crete’, considers that the Greek defence at Alikianos gave at least a 24-hour time margin to the evacuation of the British forces from Sfakia. The Commonwealth troops retreating towards Sfakia, even at that time, had better and more equipment than the 8th SP.

Source: Bundesarchiv ©
Another significant factor in the Battle of Crete was the resistance of the civilians. From the very first moment, the unorganised and unguided citizens participated in the resistance with whatever weaponry they could scavenge, from hunting rifles to agricultural tools, while they used the weapons of dead or wounded Germans against them, without any prior training. There are countless examples of heroism and self-sacrifice that could fill the pages of a book on their own. A characteristic case is an old Cretan man who beat a German paratrooper to death with his cane while the paratrooper was hanging from an olive tree in his field. A priest and his son took two heirloom weapons from the local museum – relics of the Balkan Wars – and used them against the Germans in the ZP. Cretan citizens also repelled the German attacks in the area of the city of Heraklion.
However, the resistance of the Cretans had a terrible cost. It was the first time that the Germans faced universal resistance from the civilian population, which surprised and shocked them. They probably would not have been surprised if they had known the history of this place and this particular people more specifically. The reprisals against civilians began the very next day after the occupation of the island and were the first organised massacres of civilians in Europe during WWII. The names of the massacres in Alikianos, Viannos, Kontomari, and Kandanos, to name just a few, precede the massacres in Drakeia, Milies, Kommeno, Kalavryta, Distomo, Lyngiades, and so many other places in Greece, where Hitler’s murderous machine left an indelible mark.

However, all German efforts during the Occupation to break the spirit of the Cretans failed. Thousands of Allied soldiers who were trapped on the island were evacuated to Egypt to continue the fight against the Axis, while many of them remained and joined the forces of the partisans that were formed from the very first days, continuing a centuries-old tradition.
This selfless stance of the Cretans created close bonds of friendship between the allies and the local defenders that are maintained to this day.
Lessons Learned
At the strategic and organisational level, the Battle of Crete sparked many changes. While the Germans concluded that paratroopers were extremely vulnerable and were never used again as a strategic weapon but as elite infantry, as their outstanding performance at Monte Cassino in Italy or in Normandy proved.

On the other hand, the Allies began creating paratrooper formations, which reached the size of a regular army. American and British paratroopers carried out strategic missions in Normandy, Operation MARKET GARDEN, and Operation VARSITY, the violent crossing of the Rhine in the spring of 1945, which was the last major operation of the Western Allies before the end of the war in Europe, leading to the destruction of the Army Group defending Germany’s industrial heart, the Ruhr Valley. The paratrooper units were reorganised with organic heavy weapons, the lack of which contributed to the high German losses.
The great German losses and the need for a complete reorganisation of the Corps prevented their use against Malta, Cyprus, or Syria and Iraq, areas of particular interest for the security of Britain. Let’s not forget that at the same time, an anti-British uprising had broken out in Iraq, while the British had invaded Syria, which was under French occupation, to protect their communication lines. More critical than the losses of the warriors were the very large losses in aircraft, particularly in transport Ju-52s (about 270 were destroyed or suffered serious damage) and gliders, which took a long time to replace. Their losses would become painfully apparent for the Germans in the following months in Russia when the Germans faced very great difficulties in supplying their combat formations. According to the data, in 1941 Germany produced 507 aircraft of the type and another 503 in 1942, while in December 1941 it had 991 transport aircraft in total, to support all the fronts in which its forces were involved. The paratroopers could also have been used in North Africa when Rommel was advancing towards Alexandria to secure airfields behind the 8th Army defending at El Alamein or even in the Battle of Moscow in the winter of 1941, in the most critical phase of Operation BARBAROSSA and perhaps the war.
What modern Greeks should remember and honour, is that although the Battle of Crete did not change the course of WWII, it was a decisive event of it. Perhaps the best epitaph is the Cretan folk song that says: ‘Hitler, do not boast that you stepped on Crete, you found her unarmed and her children were absent, they were fighting abroad in Albania, but they fought again.’
Greek Version (Text Only)
Η ΜΑΧΗ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ
20 ΜΑΪΟΥ – 1 ΙΟΥΝΙΟΥ 1941
Εξερευνήστε τα δραματικά γεγονότα της 20ής Μαΐου 1941, καθώς ο Δρ. Κώστας Γιαννάκος εξετάζει τη γερμανική κατάληψη της Κρήτης, της πρώτης περιοχής στον κόσμο που καταλήφθηκε με αερομεταφερόμενη εισβολή. Ελάτε να μας συνοδεύσετε για μια ενδιαφέρουσα ανάλυση αυτού του κρίσιμου στιγμιότυπου στην ιστορία.
«Πρέπει να προετοιμαστούμε να καταλάβουμε τη νήσο Κρήτη (Επιχείρηση «ΕΡΜΗΣ») , για να το χρησιμοποιήσουμε ως βάση για τον αεροπορικό πόλεμο ενάντια στη Μεγάλη Βρετανία στην Ανατολική Μεσόγειο. Για το σκοπό της σχεδίασης θα πρέπει να υποτεθεί ότι ολόκληρη η ηπειρωτική Ελλάδα, συμπεριλαμβανομένης της Πελοποννήσου, βρίσκεται στα χέρια του Άξονα…»
Κατευθυντήρια Οδηγία με Αριθμό «28»/25 Απριλίου 1941,
του Αδόλφου Χίτλερ
Αυτό το κείμενο σηματοδότησε την έναρξη σχεδίασης της επιχείρησης, την οποία ο Γερμανός Διοικητής των Αερομεταφερόμενων Δυνάμεων, Στρατηγός Kurt Student, αποκάλεσε «το νεκροταφείο των Γερμανών Αλεξιπτωτιστών».
Οι Βρετανοί είχαν αρχικά σταθμεύσει στρατεύματα στην Κρήτη μετά την έναρξη της ιταλικής επίθεσης, στις 28 Οκτωβρίου 1940, πράγμα που επέτρεψε στην ελληνική κυβέρνηση να μεταφέρει την V ΜΠ στο μέτωπο. Η Σούδα αποτελούσε εξαίρετη βάση επιχειρήσεων για το ΠΝ της Μ. Βρετανίας, ενώ οι πετρελαιοπηγές στο Πλοέστι της Ρουμανίας, ήταν εντός της εμβέλειας των βομβαρδιστικών της που στάθμευαν στα αεροδρόμια του νησιού.
Μετά τη γερμανική εισβολή, την κατάρρευση του μετώπου και τη συνθηκολόγηση του ΕΣ, οι Βρετανοί κατάφεραν και εκκένωσαν τον όγκο των δυνάμεών τους που είχαν αναπτυχθεί στην ηπειρωτική Ελλάδα. Μέχρι το τέλος Απριλίου 57.000 άνδρες είχαν εκκενωθεί και ορισμένος αριθμός από αυτούς είχαν αποβιβαστεί στην Κρήτη, προκειμένου να ενισχύσουν την άμυνά της, μέχρι να αποσταλούν νέες δυνάμεις. Το πρόβλημα ήταν ότι τα στρατεύματα αυτά είχαν σχετικά χαμηλό ηθικό και είχαν χάσει σχεδόν το σύνολο των βαρέων όπλων τους.
German Plans
Η γερμανική Ανώτατη Διοίκηση ήταν έντονα απασχολημένη με τον σχεδιασμό της Επιχείρησης «Μπαρμπαρόσα» και ήταν κατά βάση αντίθετη με την επιχείρηση κατάληψης της Κρήτης. Ο Χίτλερ όμως ανησυχούσε έντονα για την πιθανότητα βρετανικών αεροπορικών επιθέσεων ενάντια στις ρουμανικές πετρελαιοπηγές, οι οποίες ήταν ζωτικής σημασίας για την τροφοδοσία σε καύσιμα της γερμανικής πολεμικής μηχανής.
Ο Κλάδος της Αεροπορίας, η LUFTWAFFE, υποστήριξε με ενθουσιασμό την προοπτική κατάληψης της Κρήτης με εναέρια έφοδο. Σημαντικό ρόλο στην απόφασή της έπαιξε η προσπάθεια των ηγετών της να ανακτήσουν το απολεσθέν γόητρό τους μετά την ήττα τους στη Μάχη της Αγγλίας.
Ο Χίτλερ, ο οποίος πάντοτε ενθουσιάζονταν με ρηξικέλευθες προτάσεις, ενέκρινε την επιχείρηση, η οποία έπρεπε να διεξαχθεί εντός του μηνός Μαΐου, αν και όπως διευκρίνιζε στην οδηγία του, αυτή δεν θα έπρεπε να επηρεάσει την σχεδιαζόμενη εκστρατεία ενάντια στη Σοβιετική Ένωση.
Στις προκαταρκτικές ενέργειες, οι οποίες προέβησαν οι Γερμανοί πριν τη διεξαγωγή της επιχείρησης, ήταν οι αεροπορικές αναγνωρίσεις, οι βομβαρδισμοί κρίσιμων στόχων (αεροδρόμια, αποθήκες, λιμενικές εγκαταστάσεις, κλπ), με σκοπό την απόκτηση αεροπορικής υπεροχής, την απομόνωση του νησιού από κάθε εξωτερική βοήθεια και την πρόκληση φθοράς στις αμυντικές δυνατότητες των υπερασπιστών του νησιού.
Αυτό είχε ως αποτέλεσμα τη μεταστάθμευση για ασφάλεια στην Αίγυπτο, των αεροπορικών μέσων, καθώς και των πλοίων του βρετανικού και ελληνικού πολεμικού ναυτικού. Ενδεικτικό χαρακτηριστικό της επιτυχίας των Γερμανών είναι το γεγονός ότι το βρετανικό ναυτικό προσπάθησε με νηοπομπές να παραδώσει 27.000 τόνους εφοδίων στους υπερασπιστές του νησιού, το χρονικό διάστημα από 1 έως 20 Μαΐου, αλλά οι επιθέσεις της LUFTWAFFE είχαν ως αποτέλεσμα να παραδοθούν μόνο 2.700 τόνοι.
Οι Γερμανοί για την εκτέλεση της επιχείρησης διέθεσαν τις εξής δυνάμεις:
Τη συνολική διοίκηση είχε ο Πτέραρχος Λερ, ο οποίος είχε το επιτελείο του στην Κηφισιά. Στη διάθεσή του υπήρχαν:
Το Επιτελείο του 4ου Αεροπορικού Στόλου.
Οι Αεροκίνητες Μονάδες του 11ου Αεροπορικού Σώματος με Διοικητή τον Αντιστράτηγο Kurt Student.
Αυτές ήταν η 7η Μεραρχία Αλεξιπτωτιστών με 3 Συντάγματα Αλεξιπτωτιστών και ΤΜΧ, ΜΠΒ, Τάγμα Πολυβόλων και Τάγμα Α/Τ. Τα Συντάγματα Αλεξιπτωτιστών αποτελούνταν από 3 Τάγματα Αλεξιπτωτιστών, δυνάμεως 550 ανδρών το καθένα. Στη Μεραρχία είχε προσκολληθεί και το Σύνταγμα Αεροπορικής Εφόδου, το οποίο άνηκε στον 4ο Αεροπορικό Στόλο και αποτελούνταν από 4 Τάγματα των 600 ανδρών το καθένα. Η άλλη Μεραρχία του Σώματος ήταν η 22η Αεροκίνητη Μεραρχία, η οποία όμως ήταν ανεπτυγμένη στη Ρουμανία, για την προστασία των πετρελαιοπηγών.
Υπό τον Student υπήχθησαν επίσης η 5η Μεραρχία Ορεινών Κυνηγών (ΜΟΚ), ενισχυμένη με Μονάδες της 6ηςΜΟΚ. Η 5η ΜΟΚ αποτελούνταν από 3 Συντάγματα Ορεινών Κυνηγών των 3 Ταγμάτων έκαστο, ενώ συμπληρώνονταν με ΜΠΒ, Τάγμα Α/Τ, Τάγμα Αναγνώρισης, ΤΜΧ και ΤΔΒ.
Τον Μάιο το 8ο Αεροπορικό Σώμα με Διοικητή τον Πτέραρχο Wolfram Von Richthofen, μετακινήθηκε από τη Γερμανία στην περιοχή της Αθήνας.
Συνολικά οι δυνάμεις των Γερμανών σε αεροπορικά μέσα αποτελούνταν από 280 βομβαρδιστικά Do – 17, Ju – 88, He – 111, 150 STUKA, 90 μαχητικά BF – 109, 90 Bf 110 και 60 αναγνωριστικά Α/Φ, 100 ανεμόπτερα και 530 μεταγωγικά Ju – 52. Υπό τη διοίκηση του Λερ είχαν υπαχθεί επίσης και οι ναυτικές δυνάμεις ΝΑ Ευρώπης, υπό τον Ναύαρχο Σούστερ.
Το σύνολο των γερμανικών δυνάμεων ανέρχονταν σε 22.750 άνδρες. Από αυτούς 10.000 θα ρίπτονταν με αλεξίπτωτα, 750 θα μεταφέρονταν με ανεμόπτερα, ενώ μετά την κατάληψη των Α/Δ και των λιμανιών του νησιού, θα μεταφέρονταν 5.000 με αεροπλάνα και 7.000 με πλοία.
Το γερμανικό σχέδιο προέβλεπε την απόκτηση πλήρους αεροπορικής κυριαρχίας, τη χρησιμοποίηση αλεξιπτωτιστών και τμημάτων αεροπορικής εφόδου για την κατάληψη των Α/Δ του νησιού, με Κ.Π. το Α/Δ του Μάλεμε. Μετά την κατάληψη του Μάλεμε, θα ακολουθούσε αερομεταφορά δυνάμεων της 5ης ΜΟΚ , για την ολοκλήρωση της κατάληψης του νησιού. Το βαρύ τεχνικό υλικό και τα ζώα, δηλαδή πυροβόλα, άρματα, οχήματα, μουλάρια θα μεταφέρονταν θαλασσίως.
Three Attack Groups
Για την υλοποίηση του Σχεδίου θα συγκροτούνταν 3 Ομάδες Επίθεσης με τις ανάλογες αποστολές:
Δυτική Ομάδα ή «Ομάδα Κομήτης», η οποία αποτελούνταν από τον όγκο του Συντάγματος Αεροπορικής Εφόδου, μείον μισό Τάγμα και αποστολή την κατάληψη του Α/Δ του Μάλεμε.
Κεντρική Ομάδα, ή «Ομάδα Άρης», η οποία αποτελούνταν από τα 2ο και 3ο Συντάγματα της 7ης Μεραρχίας Αλεξιπτωτιστών και αποστολή την κατάληψη της πόλης των Χανίων, της Σούδας, της πόλης και του Α/Δ του Ρεθύμνου. Μετά την κατάληψη των παραπάνω στόχων τη συνένωσή τους σε ένα ευρύ ΑΠ/Γ.
Ανατολική Ομάδα, ή «Ομάδα Ωρίων», αποτελούμενη από το 1ο Σύνταγμα της 7ης Μεραρχίας Αλεξιπτωτιστών και αποστολή την κατάληψη του Α/Δ και της πόλης του Ηρακλείου. Στη συνέχεια την αποκατάσταση επαφής με τις δυνάμεις που θα βρίσκονταν στο Ρέθυμνο. Το Σχέδιο προέβλεπε την κατάληψη όλων των Α/Δ την πρώτη ημέρα και της Σούδας τη δεύτερη. Τότε προβλέπονταν και η αεροπορική και θαλάσσια μεταφορά των ενισχύσεων και του βαρέως υλικού. Το Σχέδιο αποτέλεσε προϊόν συμβιβασμού μεταξύ του Student που επιθυμούσε διασπορά των δυνάμεων των αλεξιπτωτιστών, προκειμένου να αποδιοργανωθεί η άμυνα των υπερασπιστών του νησιού και του Λερ, ο οποίος επιθυμούσε επικέντρωση των επιθέσεων στο Α/Δ του Μάλεμε και στα Χανιά, για να επιτύχει συγκέντρωση δυνάμεων και επίτευξη τοπικής χερσαίας υπεροχής.
Allied Defence
Στην αντίπερα όχθη, όπως προαναφέρθηκε, η κατάσταση από πλευράς οργάνωσης, εξοπλισμού και μέσων των αμυνόμενων, ήταν άσχημη. Όσον αφορά στις ελληνικές δυνάμεις, ο ΕΣ είχε διαλυθεί και στην Κρήτη υπήρχαν Μονάδες συγκροτημένες από νεοσύλλεκτους οπλίτες, οι οποίοι στερούνταν ικανοποιητικού οπλισμού ή ακόμα και οπλισμού, πυρομαχικών και γενικά υλικών, ενώ προβληματική ήταν και η στελέχωσή τους. Επίσης στο μεσοδιάστημα μέχρι την έναρξη επίθεσης κατέφθαναν Μονάδες αλλά και μεμονωμένο προσωπικό από την ηπειρωτική Ελλάδα, οι οποίοι εντάσσονταν στις επί τόπου δυνάμεις. Έτσι οι ελληνικές δυνάμεις που υπήρχαν διαθέσιμες ήταν το 1ο ΣΠ (1.030 αξκοί και οπλίτες) και η Σχολή Ευελπίδων, που είχαν προσκολληθεί στην 5ηΝεοζηλανδική ΤΑΞΠΖ, στην περιοχή Καστελιού Κίσσαμου. Τα 6ο και 8ο ΣΠ με δύναμη 1.389 και 840 ανδρών αντίστοιχα, είχαν προσκολληθεί στην 10η Νεοζηλανδική ΤΑΞΠΖ, στην περιοχή Δ – ΝΔ των Χανίων.
Στην περιοχή του Ηρακλείου υπήρχαν το 3ο ΣΠ με δύναμη 656 ανδρών, το 7ο ΣΠ με δύναμη 877 ανδρών και το έμπεδο της Vης ΜΠ, που ήταν προσκολλημένες στην 14η ΤΑΞΠΖ. Τέλος στο Ρέθυμνο ήταν ανεπτυγμένα τα 4οκαι 5ο ΣΠ με δύναμη 1.300 και 1.200 ανδρών έκαστο, καθώς και Σχολή Οπλιτών Χωροφυλακής με 916 άνδρες, υπό τη διοίκηση της 19ης Αυστραλιανής ΤΑΞΠΖ. Συνολικά οι ελληνικές ΕΔ αριθμούν 11.500 άνδρες.
Από τις δυνάμεις της Βρετανικής Κοινοπολιτείας ήταν διαθέσιμες οι παρακάτω δυνάμεις:
Η Δύναμη Κρήτης ή CREFORCE, η οποία αποτελούνταν από:
Τη 2η Νεοζηλανδική ΜΠ, με τις 4η, 5η και 10η ΤΑΞΠΖ, Τάγμα Πολυβόλων και Μοίρα Πυροβολικού, ανεπτυγμένη δυτικά των Χανίων. Συνολικά η Μεραρχία διέθετε 9 ΤΠ και λοιπές Μονάδες Υποστήριξης.
Στην περιοχή του Ηρακλείου ήταν ανεπτυγμένη η 14η ΤΑΞΠΖ με 5 ΤΠ και λοιπές 1 ΜΠΒ άνευ πυροβόλων, της οποίας οι άνδρες μάχονταν ως πεζικό, ενώ στο Ρέθυμνο βρίσκονταν η 19η Αυστραλιανή ΤΑΞΠΖ, με 4 ΤΠ και 1 ΜΠΒ. Υπεύθυνη για την άμυνα του ναυστάθμου της Σούδας ήταν η Mobile Naval Base DefenseOrganization, με διάφορες Μονάδες ΠΖ, ΠΒ, Α/Α ΠΒ και το Ελληνικό 2ο ΣΠ. Οι περισσότερες Μονάδες ΠΖ, με εξαίρεση ενός ΤΠΝ και 1 ΤΠ, προέρχονταν από προσωπικό διαφόρων Μονάδων διαφόρων Όπλων που είχαν αποβιβαστεί στο νησί χωρίς τον εξοπλισμό τους, κατά την εκκένωση της ηπειρωτικής Ελλάδας και είχαν συγκροτηθεί ως Μονάδες ΠΖ.
Ως εφεδρεία του Διοικητή τηρούνταν 1 ΤΠ ενώ υπήρχαν επίσης 16 ελαφρά άρματα, από τα οποία μόνο τα 10 ήταν λειτουργικά και 9 μέσα άρματα τύπου MATILDA II, με μόνο 2 από αυτά ήταν λειτουργικά και τα οποία επανδρώνονταν όμως από άνδρες του ΠΒ. Όσα δεν μπορούσαν να κινηθούν χρησιμοποιήθηκαν ως σταθερά πυροβολεία. Επίσης τα πυροβόλα των MATILDA II διέθεταν μόνο διατρητικά βλήματα, που τα καθιστούσε άχρηστα για τη μορφή αγώνα που καλούνταν να συμμετάσχουν. Οι Βρετανοί επίσης διέθεταν 85 πυροβόλα διαφόρων διαμετρημάτων, τα περισσότερα εκ των οποίων ήταν ιταλικά λάφυρα χωρίς σκοπευτικά. Σοβαρές ελλείψεις υπήρχαν επίσης σε μεταφορικά μέσα, που θα επέτρεπαν στη διοίκηση να μετακινεί γρήγορα τις εφεδρείες στους απειλούμενους τομείς, αν και είναι αμφίβολο πώς θα το επιτύγχαναν αυτό, με δεδομένη την πλήρη κυριαρχία της LUFTWAFFE. Οι αμυνόμενοι μπορούσαν να υπολογίζουν στην υποστήριξη από τον στόλο, υπό προϋποθέσεις, ενώ η RAF αδυνατούσε να παράσχει οποιαδήποτε υποστήριξη.
Γενικός διοικητής των συμμαχικών δυνάμεων είχε οριστεί ο βρετανικής καταγωγής, Νεοζηλανδός Υπτγος Bernard Freyberg, Διοικητής της Εκστρατευτικής Δύναμης της Νέας Ζηλανδίας. Βετεράνος του Α΄ ΠΠ, κάτοχος του Σταυρού της Βικτώριας (η ανώτατη ηθική αμοιβή της Μ. Βρετανίας για ανδρεία κατά τη μάχη), ένας από τους πιο παρασημοφορημένους αξιωματικούς, υπήρξε ο νεότερος ανώτατος αξιωματικός του βρετανικού στρατού κατά τη διάρκεια αυτού του πολέμου.
The Attack
Στις 20 Μαΐου στις 6:30 το πρωί αρχίζει η γερμανική επίθεση με σφοδρό βομβαρδισμό και ρίψεις αλεξιπτωτιστών στις περιοχές Μάλεμε και Χανίων. Το μεσημέρι πέφτουν αλεξιπτωτιστές στο Ρέθυμνο και το απόγευμα στο Ηράκλειο. Βασικός στόχος είναι η κατάληψη των τριών αεροδρομίων στο Μάλεμε, το Ηράκλειο και το Ρέθυμνο. Το πρώτο κύμα των Γερμανών εισβολέων αποκρούεται με επιτυχία από τους αμυνόμενους. Οι Γερμανοί όπως προαναφέρθηκε είχαν την ΚΠ τους στο Α/Δ του Μάλεμε. Τα 21, 22 και 23 Νεοζηλανδικά ΤΠ που ήταν επιφορτισμένα με την άμυνα του Α/Δ κατάφεραν να προξενήσουν τρομακτικές απώλειες στους Γερμανούς. Χαρακτηριστικά παραδείγματα αποτελούν ένας Λόχος του 3ου ΤΑΛ του 1ου Συντάγματος, που είχε απώλειες 112 νεκρών από ένα σύνολο 126 ανδρών και το 3ο ΤΑΛ είχε 400 νεκρούς επί συνολικής δύναμης 600 ανδρών, μόνο την πρώτη ημέρα.
Καθολική είναι και η αντίσταση του πληθυσμού που μάχεται με κάθε διαθέσιμο μέσο κατά των Γερμανών.
Η Μάχη της Κρήτης χάθηκε τη Ν. 20 / 21 Μαΐου όταν οι Γερμανοί κατάφεραν και απώθησαν τους υπερασπιστές του Λόφου 107, που αποτελούσε το ζωτικό έδαφος του Α/Δ. Λόγω έλλειψης επικοινωνιών και κακού συντονισμού την 21η Μαΐου οι Βρετανοί αποχώρησαν από τον λόφο, επιτρέποντας στους Γερμανούς να καταλάβουν τελικά το Α/Δ και να ενισχύσουν το μοναδικό μέχρι εκείνη την ώρα ΑΠ/Γ τους στο νησί. Η προσπάθεια ανακατάληψής του από τον Freyberg τη Ν. 21/ 22 Μαΐου τελικά δεν πέτυχε.
Τη Ν. 21 / 22 Μαΐου, Μοίρα του βρετανικού στόλου βύθισε γερμανική νηοπομπή από μικρά πλοιάρια μεταξύ Κρήτης και Κυθήρων. Η γερμανική αεροπορία επιτέθηκε με το ξημέρωμα, με αποτέλεσμα οι Βρετανοί να χάσουν δύο βαρέα καταδρομικά και τρία αντιτορπιλικά, ενώ σοβαρές ζημιές προκλήθηκαν σε ένα θωρηκτό και ένα αεροπλανοφόρο. Η θέση των αμυνομένων στην Κρήτη έγινε ακόμη πιο δυσχερής.
Τη Ν. 22 / 23 Μαΐου, ο βασιλιάς και η κυβέρνηση Τσουδερού αναχώρησαν από την Κρήτη για την Αλεξάνδρεια.
Οι συγκρούσεις σε όλα τα μέτωπα συνεχίστηκαν με αμείωτη ένταση. Το πρωί της 26ης Μαΐου ο Freyberg με σήμα του στο Στρατηγείο Μέσης Ανατολής ανέφερε ότι τα στρατεύματά του έχουν φθάσει στο ανώτατο όριο αντοχής. Το μέτωπο των Χανίων δεν άντεξε την πίεση. Ο Τσόρτσιλ έδωσε εντολή να αποχωρήσουν οι συμμαχικές δυνάμεις. Η εκκένωση άρχισε στις 27 Μαΐου και ολοκληρώθηκε στις 1 Ιουνίου κάτω από δυσχερέστατες συνθήκες, καθώς πολλοί έχασαν τη ζωή τους κατά τη μετακίνηση των δυνάμεων από τη βόρεια Κρήτη προς τα λιμάνια του νότιου τμήματος (κυρίως των Σφακιών). Από εκεί οι περισσότεροι επιβιβάστηκαν σε πλοία που τους μετέφεραν στην Αίγυπτο.
The Toll
Οι απώλειες των Συμμάχων ανέρχονται συνολικά σε 10.742 νεκρούς, 1.737 τραυματίες και 11.835 αιχμαλώτους, οι ελληνικές απώλειες σε 456 νεκρούς, 800 τραυματίες και 5.300 αιχμαλώτους (στους οποίους πρέπει να προστεθούν και 3.000 νεκροί από τον άμαχο πληθυσμό).
Οι γερμανικές απώλειες ανέρχονται σε 1.990 νεκρούς, 2.131 τραυματίες και 1.995 αγνοούμενους. Κατερρίφθησαν, επίσης, 200 γερμανικά αεροπλάνα και συνετρίβησαν ή πυρπολήθηκαν στο έδαφος άλλα 150. Στην Κρήτη οι Γερμανοί δοκίμασαν το θεωρούμενο ως αήττητο Σώμα των αλεξιπτωτιστών, το οποίο όμως σχεδόν διαλύθηκε. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο Χίτλερ δε θα χρησιμοποιήσει ξανά αλεξιπτωτιστές σε μεγάλες επιχειρήσεις.
Με την οριστική πτώση της Κρήτης, στις 30 Μαΐου του 1941, έκλεισε ένα από τα λαμπρότερα κεφάλαια της ελληνικής ιστορίας που άρχισε τον Οκτώβριο του 1940 στα βουνά της Ηπείρου κα συνεχίστηκε στα οχυρά της Μακεδονίας και της Θράκης.
Ο φόρος αίματος που απέτισαν οι Έλληνες σ’ αυτούς τους άνισους αγώνες ανήλθε συνολικά σε 13.500 νεκρούς και 42.000 τραυματίες, αξιωματικούς και οπλίτες.
Greek Resistance
Η ελληνική αντίσταση εξέπληξε εχθρούς και συμμάχους. Χαρακτηριστική είναι η στάση του Διοικητή της 10ηςΝεοζηλανδικής ΤΑΞΠΖ, Ταξχου Kippenberger. Στην Ταξιαρχία του είχε προσκολληθεί το 8ο ΣΠ, το οποίο είχε χαρακτηρισθεί ως ικανό μόνο για περιορισμένης έκτασης αμυντικό αγώνα και είχε τοποθετηθεί σε αμυντικές θέσεις γύρω από το χωριό Αλικιανός. Εκεί και πέρα από κάθε προσδοκία είχε καταφέρει να διατηρήσει τις θέσεις του με τη συνδρομή του ντόπιου πληθυσμού, ενάντια στο 7ο ΤΜΧ Αλεξιπτωτιστών. Ο Kippenberger πριν την μάχη τους είχε χαρακτηρίσει ως «τίποτε περισσότερο από μικροκαμωμένους τύπους με ελονοσία, με μόνο 4 εβδομάδες στρατιωτικής θητείας». Όμως αυτοί οι «τύποι» κατάφεραν να απωθήσουν όλες τις γερμανικές επιθέσεις μέχρι που ξέμειναν από πυρομαχικά, οπότε και επιτίθονταν εναντίον των γερμανικών θέσεων με την ξιφολόγχη και αφού ανέτρεπαν τους Γερμανούς, τους έπαιρναν τα όπλα και τα πυρομαχικά και συνέχιζαν τον αγώνα. Το γερμανικό Τάγμα χρειάστηκε να ενισχυθεί με επιπλέον 2 Τάγματα Αλεξιπτωτιστών, παρόλα αυτά το 8ο ΣΠ κράτησε τις θέσεις του μέχρι τις 27 Μαΐου, οπότε οι Γερμανοί εξαπέλυσαν μία συνδυασμένη επίθεση με Α/Φ και ξεκούραστες ορεινές Μονάδες. Ο γνωστός ιστορικός Anthony Beevor στο βιβλίο του για τη Μάχη της Κρήτης, θεωρεί ότι η ελληνική άμυνα στον Αλικιανό έδωσε χρονικό περιθώριο τουλάχιστον 24 ωρών στην εκκένωση των βρετανικών δυνάμεων από τα Σφακιά. Τα στρατεύματα της Κοινοπολιτείας που υποχωρούσαν προς τα Σφακιά, ακόμα και εκείνη την ώρα διέθεταν καλύτερο και περισσότερο εξοπλισμό από το 8ο ΣΠ.
Ένα άλλο μεγαλειώδες κεφάλαιο στην επική Μάχη της Κρήτης υπήρξε η αντίσταση των πολιτών. Από την πρώτη στιγμή οι πολίτες ανοργάνωτοι και χωρίς καθοδήγηση συμμετείχαν στην αντίσταση με οτιδήποτε οπλισμό μπορούσαν να εξοικονομήσουν, από κυνηγετικά όπλα μέχρι γεωργικά εργαλεία, ενώ έπαιρναν τον οπλισμό των νεκρών ή τραυματιών Γερμανών και τον χρησιμοποιούσαν εναντίον τους, χωρίς καμία προηγούμενη εκπαίδευση. Αμέτρητα είναι τα παραδείγματα ηρωισμού και αυτοθυσίας, που από μόνα τους θα μπορούσαν να γεμίσουν τις σελίδες ενός βιβλίου. Χαρακτηριστική περίπτωση αποτελεί ο ξυλοδαρμός μέχρι θανάτου από έναν γέρο κρητικό με το μπαστούνι του, όσο ο Γερμανός αλεξιπτωτιστής κρέμονταν από την ελιά στο χωράφι του. Ένας ιερέας και ο γιος του πήραν από το τοπικό μουσείο δύο όπλα – κειμήλια των Βαλκανικών Πολέμων και έβαλαν εναντίον των Γερμανών στη ΖΠ. Κρητικοί πολίτες απέκρουσαν τις γερμανικές επιθέσεις στην περιοχή της πόλης του Ηρακλείου.
Η αντίσταση των Κρητών όμως είχε και ένα τρομερό αντίτιμο. Ήταν η πρώτη φορά που οι Γερμανοί ήρθαν αντιμέτωποι με καθολική αντίσταση από τον άμαχο πληθυσμό, γεγονός που τους αιφνιδίασε και τους εξέπληξε. Μάλλον δεν θα τους εξέπληττε εάν ήξεραν την ιστορία αυτού του τόπου και του συγκεκριμένου λαού ειδικότερα. Τα αντίποινα κατά αμάχων ξεκίνησαν από την αμέσως επόμενη ημέρα της κατάληψης του νησιού και ήταν οι πρώτες οργανωμένες σφαγές αμάχων στην Ευρώπη κατά τη διάρκεια του Β’ ΠΠ. Τα ονόματα των σφαγών στον Αλικιανό, στη Βιάννο, στο Κοντομαρί και στην Κάνδανο, για να αναφέρουμε μόνο μερικά, προηγούνται των σφαγών στη Δράκεια, στις Μηλιές, στο Κομμένο, τα Καλάβρυτα, το Δίστομο, τους Λυγκιάδες και σε τόσα άλλα μέρη της Ελλάδας, όπου η δολοφονική μηχανή της Γερμανίας του Χίτλερ, άφησε ανεξίτηλο το στίγμα της.
Όλες όμως οι προσπάθειες των Γερμανών στη διάρκεια της Κατοχής να κάμψουν το φρόνημα των Κρητών απέτυχαν. Χιλιάδες Σύμμαχοι στρατιώτες που είχαν εγκλωβιστεί στο νησί φυγαδεύτηκαν στην Αίγυπτο προκειμένου να συνεχίσουν τον αγώνα εναντίον του Άξονα, ενώ πολλοί από αυτούς παρέμειναν και εντάχθηκαν στις δυνάμεις των ανταρτών που συγκροτήθηκαν από τις πρώτες κιόλας ημέρες, συνεχίζοντας μία παράδοση αιώνων.
Αυτή η ανιδιοτελής στάση των Κρητικών δημιούργησε στενούς δεσμούς φιλίας ανάμεσα στους συμμάχους και τους ντόπιους υπερασπιστές που διατηρούνται μέχρι και σήμερα.
Lessons Learned
Στο στρατηγικό και οργανωτικό επίπεδο η Μάχη της Κρήτης αποτέλεσε έναυσμα πολλών αλλαγών. Ενώ οι Γερμανοί κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι οι Αλεξιπτωτιστές ήταν εξαιρετικά ευάλωτοι και δεν ξαναχρησιμοποιήθηκαν ποτέ ως στρατηγικό Όπλο, αλλά ως επίλεκτο πεζικό, όπως απέδειξε η εκπληκτική απόδοσή τους στο MONTE KASSINO στην Ιταλία, ή στη Νορμανδία.
Από την άλλη πλευρά οι Σύμμαχοι ξεκίνησαν τη δημιουργία Σχηματισμών Αλεξιπτωτιστών, οι οποίοι έφτασαν μέχρι επιπέδου ΣΤΡΑΤΙΑΣ. Οι Αμερικανοί και Βρετανοί Αλεξιπτωτιστές εκτέλεσαν στρατηγικές αποστολές στη Νορμανδία, την επιχείρηση MARKET GARDEN και την επιχείρηση VARSITY, τη βίαιη διάβαση του Ρήνου, την άνοιξη του 1945, η οποία και αποτέλεσε την τελευταία μεγάλη επιχείρηση των δυτικών Συμμάχων πριν τη λήξη του πολέμου στην Ευρώπη, που οδήγησε στην καταστροφή της Ομάδας Στρατιών που υπερασπίζονταν τη βιομηχανική καρδιά της Γερμανίας, την κοιλάδα του Ρουρ. Οι Μονάδες Αλεξιπτωτιστών αναδιοργανώθηκαν με οργανικά βαρέα όπλα, η έλλειψη των οποίων συνέβαλε στις υψηλές γερμανικές απώλειες.
Οι μεγάλες γερμανικές απώλειες και η ανάγκη πλήρους αναδιοργάνωσης του Σώματος, απέτρεψαν τη χρησιμοποίησή τους εναντίον της Μάλτας, της Κύπρου ή της Συρίας και του Ιράκ, περιοχές ιδιαίτερου ενδιαφέροντος για την ασφάλεια της Βρετανίας. Μην ξεχνάμε ότι την ίδια περίοδο είχε ξεσπάσει αντιβρετανική εξέγερση στο Ιράκ, ενώ οι Βρετανοί είχαν εισβάλει στη Συρία που ήταν υπό Γαλλική κατοχή για την προστασία των γραμμών επικοινωνιών τους. Πιο κρίσιμες και από τις απώλειες των πολεμιστών υπήρξαν οι πολύ μεγάλες απώλειες σε Α/Φ και ιδιαίτερα σε μεταγωγικά Ju – 52 (περίπου 270 καταστράφηκαν ή έπαθαν σοβαρές ζημιές) και ανεμόπτερα, τα οποία απαίτησαν πολύ χρόνο για να αναπληρωθούν. Οι απώλειές τους θα γινόταν οδυνηρά, για τους Γερμανούς, εμφανείς στους επόμενους μήνες στη Ρωσία, όταν οι Γερμανοί αντιμετώπισαν πολύ μεγάλες δυσχέρειες στον εφοδιασμό των μάχιμων Σχηματισμών τους. Σύμφωνα με τα στοιχεία το 1941 η Γερμανία παρήγαγε 507 Α/Φ του τύπου και άλλα 503 το 1942, ενώ τον Δεκέμβριο του 1941 διέθετε 991 μεταφορικά Α/Φ συνολικά, για να υποστηρίξει όλα τα ΘΕ στα οποία είχαν εμπλακεί οι δυνάμεις της. Οι Αλεξιπτωτιστές θα μπορούσαν επίσης, να είχαν χρησιμοποιηθεί στη Β. Αφρική, όταν ο Ρόμελ προέλαυνε προς την Αλεξάνδρεια για να εξασφαλίσουν ΑΠ/Γ στα νώτα της 8ης Στρατιάς που αμύνονταν στο Ελ Αλαμέιν ή ακόμα και στη Μάχη της Μόσχας τον χειμώνα του 1941, στην πιο κρίσιμη φάση της Επιχείρησης «Μπαρμπαρόσα» και ίσως του πολέμου.
Αυτό που θα πρέπει ως Έλληνες να θυμόμαστε και να νιώθουμε υπερήφανοι για τη γενιά που πλέον έχει φύγει σε μεγάλο βαθμό από τη ζωή, είναι ότι μπορεί η Μάχη της Κρήτης να μην άλλαξε το ρου του Β’ ΠΠ, αλλά υπήρξε ένα καθοριστικής σημασίας γεγονός του. Ίσως το καλύτερο επίγραμμα είναι το ριζίτικο τραγούδι που λέει: «Χίτλερ, να μην το καυχηθείς πως πάτησες την Κρήτη, ξαρμάτωτη την ηύρηκες κι έλειπαν τα παιδιά τση, στα ξένα πολεμούσανε πάνω στην Αλβανία, μα πάλι πολεμήσανε».
We value your opinion!
Your feedback is important to us. If you enjoyed this article and would like to see similar content, show your appreciation by clicking the ‘Claps’ icon below. Also, ensure you stay up-to-date with our latest articles by subscribing to our Newsletter. You’ll receive new posts directly to your email inbox. Thank you for your support!
‘History has to be shared to be appreciated’
Subscribe to our Mailing List. We’ll keep you in the loop.




